حبیب اله سعیدی نیا؛ سارا یارمهدوی
چکیده
یکی از مهم‌ترین تحولات سیاسی ـ فرهنگی تاریخ اجتماعی ایران، شکل‌گیری مدارس نوین در دورۀ قاجار است، روندی سیال که در دورۀ ناصری آغاز شد و با ابداع الفبای صوتی، در دورۀ رویارویی سنت و مدرنیته، با گذر از ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین تحولات سیاسی ـ فرهنگی تاریخ اجتماعی ایران، شکل‌گیری مدارس نوین در دورۀ قاجار است، روندی سیال که در دورۀ ناصری آغاز شد و با ابداع الفبای صوتی، در دورۀ رویارویی سنت و مدرنیته، با گذر از موانع بسیار از غرب ایران به دیگر مناطق کشور گسترش یافت. این تحول بزرگ در ساختار آموزشی کشور با تأسیس مدرسۀ سعادت در بندر بوشهر به سایر بنادر جنوبی از جمله بندر لنگه نیز راه یافت. این بندر به دلیل هم‌جواری با خلیج‌فارس و با توجه به اینکه دروازه و معبر تمدنی جنوب ایران بود، توجه تجار و دیپلمات‌های خارجی را به خود جلب کرد. ساخت مدارس از همان ابتدا و مقارن با مشروطه با واکنش مخالفین مواجه گردید، اما با عبور از موانع و کسب تأییدیۀ وزارت معارف در دورۀ پهلوی نیز تداوم یافت. این پژوهش به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و منابع اصلی مانند اسناد و روزنامه‌های وقت در پی آن است که روند راهیابی تعلیمات آموزشی نوین به مکاتب و مدارس بندر لنگه را بررسی نماید. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شرایط اجتماعی و عملکرد افراد و نهادهای مختلف و نیز حمایت نیروهای خارجی در شکل‌گیری و حیات مدارس نوین نقش اساسی داشت. مضاف بر آنکه حمایت نیروهای خارجی با حضور مکرر در مدارس، به بهانۀ کمک مالی و حمایت از تحصیل، به یکی از راه‌های بسط نفوذ آنان بدل شد.
